Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna’nın Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgelerinin Rusya tarafından ilhak edilmesini”reddettiğini” açıkladı.
Bakanlık’tan yapılan açıklamada, “Türkiye, 2014 yılında yapılan gayrı yasal bir referandumla Kırım’ın Rusya tarafından ilhakını tanımamış, Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne, bağımsızlığına ve egemenliğine verdiği güçlü takviyesi her vesileyle vurgulamıştır. 2014 yılında benimsediğimiz bu tavır doğrultusunda, Rusya’nın, Ukrayna’nın Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgelerini ilhak kararını reddediyoruz” denildi.
“Uluslararası hukukun yerleşmiş unsurlarının ağır bir ihlali olan bu kararın tarafımızca kabul edilmesi mümkün değildir” sözü kullanılan açıklamada, Türkiye’nin Ukrayna’daki savaşın “müzakereler yoluyla ulaşılacak adil bir barış temelinde tahlile kavuşturulması” için verdiği dayanak yinelendi.
CHP ve YETERLİ Parti’den açıklama
Ana muhalefet partisi CHP de Rusya’ya reaksiyon gösterdi. CHP İstanbul Milletvekili ve TBMM Dışişleri Komitesi CHP Küme Sözcüsü Ünal Çeviköz tarafından yapılan açıklamada, “Cumhuriyet Halk Partisi olarak, Kırım’ın ilhakını tanımadığımız üzere bugün Donetsk, Luhanks, Zaporijye ve Herson’un ilhakı kararını da tanımadığımızın altını kuvvetle çizmek isteriz. Bu vesileyle, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü, bağımsızlığını ve egemenliğini şartsız olarak desteklediğimizi bir kere daha vurguluyoruz” denildi.
İYİ Parti Genel Lideri Meral Akşener ise Rusya’nın ilhak atılımı sonrası yaptığı açıklamada, “Donetsk, Lugansk, Kherson ve Zaporozhye referandumları ile memleketler arası hukukun temelini oluşturan egemenlik hakkına hürmet prensibi açıkça ihlal edilmiştir” tabirini kullandı.
Akşener, Twitter’dan paylaştığı bildiride, “Putin’in bu tutumu, artık yalnızca Ukrayna’nın değil bölge ülkelerinin de güvenliği ve toprak bütünlüğü için bir tehdittir” dedi.
İYİ Parti başkanı, “Maalesef Putin çarlık düşlerinin peşinde, hem kendi vatandaşlarını hem de Ukraynalıları göçe zorlayıp; binlerce insanı ülkelerini terk etmek zorunda bıraktı. Sadece bu gerçek bile Türkiye’nin istikbalini otokraside görenler için ibretlik bir ders niteliğinde” diye ekledi.
İlhak süreci
Ukrayna’nın Rusya denetimindeki dört bölgesinde Rusya yanlısı idarelerin düzenlediği ve 27 Eylül’de sona eren beş günlük tartışmalı referandumlarda ezici çoğunluğun Rusya’ya iştirakten yana oy kullandığı açıklanmıştı.
Ukrayna’nın doğusundaki Donetsk ve Luhansk bölgeleri, Rusya’nın Kırım’ı ilhak ettiği 2014 yılında bağımsızlıklarını ilan ederek “halk cumhuriyeti” ismini kullanmaya başlamış, Herson ve Zaporijya bölgeleri ise Rusya’nın 24 Şubat’ta başlattığı Ukrayna’yı işgal sürecinde Rus denetimine geçmişti. Luhansk, Herson ve Zaporijya’nın büyük kısmı ile Donetsk’in yüzde 60’ı Rusya’nın denetiminde bulunuyor.
Rusya önderi Vladimir Putin Ukrayna’ya saldırmadan kısa mühlet evvel Luhansk ve Donetsk “halk cumhuriyetlerini” tanımış, hatta savaşa münasebet olarak bu bölgelerdeki Rus kökenli sivil halkın savunulmasını göstermişti. Referandumlar sonrasında kelam konusu bölgeler Rusya’ya iştirak için müracaatta bulunmuştu. Putin dün, ilhak edilen Zaporijya ve Herson’un da bağımsızlıklarını tanıyan kararnameye imza attı.
DW/CÖ,JD