Türkiye ve Afrika ülkeleri ekonomik alakalarını savunma alanında da derinleştirmeye hazırlanıyor. Uzmanlar, Cuma günü başlayacak iki günlük Türkiye – Afrika Paydaşlık Tepesi öncesinde Türkiye’nin Afrika ülkelerine silahlı insansız hava araçları (SİHA) satmayı planladığına ve birçok Afrikalı önderin de bu askeri teçhizatları ucuz fiyatlarla ve daha az şartla satın almak istediğine dikkat çekiyor.
İstanbul’da düzenlenecek olan Türkiye-Afrika İştirak Tepesi’ne 39 Afrika ülkesinden başkanlar katılacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da tepede Cumartesi günü bir konuşma yapması bekleniyor.
Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü’ne (SIPRI) nazaran Rusya, 2015-2019 yılları ortasında Afrika kıtasına silah ihracatında yüzde 49’luk hisse ile Afrika silah pazarında başı çekiyor. Lakin Türk malı silahlara da ilginin arttığı belirtiliyor. Bayraktar’ın TB2 modelinin Libya ve Dağlık Karabağ bölgesinde çatışmaların seyrini değiştirdiği için yüksek talep gördüğü söz ediliyor.
“Türkiye SİHA dalını zorluyor”
Zirveyle ilgili olarak Fransız haber ajansı AFP’nin sorularını yanıtlayan Genova Üniversitesi’nden memleketler arası bağlar uzmanı Federico Donelli, yaptığı değerlendirmede Türkiye’nin Afrika ilgilerinde en değerli alanın savunma olduğuna dikkat çekerek Türkiye’nin özelikle SİHA üretiminde bu bölümü zorladığını söyledi.
Genova Üniversitesi’nden milletlerarası bağlar uzmanı Federico Donelli
Bayraktar TB2 modelini, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın damadının yönettiği Baykar savunma şirketi üretiyor. Erdoğan, Ekim ayında Angola, Nijerya ve Togo’ya yaptığı ziyaretlerden sonra bu ülkelerin Türkiye’den insansız hava aracı talebinde bulunduğunu açıklamış, “Afrika’da bile gittiğim her yer bizden İHA, SİHA ve AKINCI istedi” sözlerini kullanmıştı.
Ankara’nın halihazırda Somali’de bir askeri üssü bulunuyor. Fas ve Tunus’un da Eylül ayında Türk malı SİHA’ları teslim aldığı açıklanmıştı. Türkiye, Ağustos ayında da kuzeyindeki Tigray bölgesinde askeri çatışmaların devam ettiği Etiyopya ile bir askeri işbirliği mutabakatı imzalamıştı.
Etiyopya’nın Tigray bölgesindeki çatışmalar
Ancak Birleşmiş Milletler’in (BM) varsayımlarına nazaran Etiyopya’nın Tigray bölgesindeki çatışmalarda binlerce kişinin vefatına, iki milyondan fazla insanın evsiz kalmasına neden olan ve yüz binlerce kişiyi açlığın eşiğine getiren çatışmalar nedeniyle ülkenin Türkiye ile bağları mercek altında.
Batılı bir kaynağa nazaran Türkiye bu yılın başlarında Başbakan Abiy Ahmed’e dayanak maksadıyla ülkeye sayısı açıklanmayan ölçüde SİHA satışı yaptı. Lakin Ankara’nın memleketler arası baskılar nedeniyle satışları daha sonra durdurduğu belirtiliyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin bilgilerine nazaran Türkiye’nin Etiyopya’ya yaptığı savunma ve havacılık ihracatı, geçen yılın Ocak ve Kasım ayları ortasında 235 bin dolardan bu yıl 94,6 milyon dolara yükseldi.
Erdoğan’ın 2016 tarihli Somali ziyaretinden
Hedef ticaret hacmini 75 milyar dolara çıkarmak
Zirvenin düzenlenmesinde rol alan Dış Ekonomik Alakalar Konseyi (DEİK) Lideri Nail Olpak ise Türkiye – Afrika bağlarında yalnızca silah satışı ile ilgili olmadığını söyledi. “Savunma bölümünü ve Afrika ile münasebetlerimizi önemsiyoruz” diyen Olpak, savunma dalının de yalnızca silah, füze, tabanca, tank yahut tüfek satışı üzere görülmemesi gerektiğini tabir etti. Olpak, Togo’ya Türk malı mayın temizleme araçlarının satıldığının altını çizdi.
Türkiye, kıta ile yıllık ticaret hacmini üçe katlayarak 75 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor.
AFP / SSB, HS
© Deutsche Welle Türkçe
