Uluslararası Atom Gücü Kurumu (UAEK) Lideri Rafael Grossi, Ukrayna’daki Zaporijya nükleer santralinin etrafında müdafaa bölgesi oluşturulması teklifine Ukrayna’nın da Rusya’nın da “ilgi gösterdiğine dair işaretler” aldığını belirtti.
UAEK Lideri Grossi, bugün Avusturya’nın başşehri Viyana’da düzenlediği basın toplantısında, Avrupa’nın en büyük nükleer santrali ve etrafında bombardımana son verilerek, “nükleer güvenlik ve müdafaa bölgesi” oluşturulması davetini yineledi. Grossi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun geçen haftaki oturumunda Zaporijya nükleer santrali ve etrafında bir güvenlik bölgesi oluşturulması teklifini gündeme getirmiş, fakat detaylı bilgi vermemişti.
Rusya ve Ukrayna’ya işaret ederek, “Bu teklifle ilgilendiklerine dair işaretler gördüm” diyen Grossi, “Her iki taraf da bizim temas halinde, bize sorular soruyorlar” halinde konuştu.
UAEK Lideri Rafael GrossiFotoğraf: Leonhard Foeger/REUTERS
Grossi, kelam konusu bölgenin genişliği ve UAEK’nun rolü üzerinde tartışmaların yürütüldüğünü de kelamlarına ekledi. Hala UAEK’den iki misyonlu santralde gözlemci olarak bulunuyor.
Ateşkesi de kapsıyor
Grossi, santraldeki askeri ekipman ve çalışanın geri çekilmesi yerine ateşkes mi önerdiği halindeki soruya karşılığında ise teklifinin ateşkesi de kapsadığını söyledi.
Grossi, nükleer santral tesislerinde yahut etrafında, santralin olağan faaliyetini etkileyebilecek “hiçbir askeri hareketin olmaması tarafında taahhüt” verilmesini beklediklerini kaydetti.
Grossi, “Burada nitekim muhtaçlığımız olan şey, santrale saldırmayacakları yahut bombalamayacakları halinde çok kolay bir unsur üzerinde Ukrayna ve Rusya’nın anlaşması” dedi.
Türkiye, Zaporijya’daki muhtemel bir nükleer felakete hazır mı?
To view this görüntü please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video
Santralde üretim durdu
Grossi basın toplantısında, altı reaktörün bulunduğu nükleer santralde işler haldeki son bloktaki faaliyete de Pazartesi sabahı prestijiyle son verildiğini teyit etti. Santralin elektrik şebekesiyle kontağının son günlerde sıklıkla kesilmesi üzerine bu karar alınmıştı. Santralde reaktörlerin ve nükleer atığın soğutulması için elektrik gerekiyor. Elektrik sınırlarındaki tamirat süreçlerinin sürdüğünü belirten Grossi, fakat çatışmalar nedeniyle santralde yeni hasarların oluşması ihtimali nedeniyle nükleer felaket tehlikesinin sürdüğünü kaydetti. Grossi, santralde üretim yapılmasa bile nükleer unsurların soğutulması gerektiğinin altını çizdi.
Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya, Mart ayında Rus birlikleri tarafından işgal edilmişti. Temmuz ayının sonundan bu yana santral etrafında çatışma ve bombardımanın ağırlaşması, nükleer bir felaket kaygılarını de artırdı. Santral etrafındaki bombardımandan Ukrayna ve Rusya karşılıklı olarak birbirlerini sorumlu tutuyor.
UAEK’dan Grossi başkanlığında bir heyet bu ay başında santrale giderek incelemelerde bulunmuştu.
Reuters, AFP, dpa/JD, EC
