Ukrayna’nın Enerhodar kenti yakınlarında bulunan ve bölgede süren çatışmalar nedeniyle muhtemel bir nükleer felakete yol açabileceğinden telaş edilen Zaporijya nükleer santraliyle ilgili Rusya’ya yeni bir davet daha yapıldı.
Türkiye dâhil 42 ülke tarafından yapılan ortak açıklamada, Zaporijya nükleer santralinde “Rus askeri işçisi ve silahlarının bulunmasının kabul edilemez olduğu” belirtildi.
Rusya’dan bu bölgedeki tüm askeri güçlerini bir an evvel çekmesinin istendiği açıklamada, “Böylece Zaporijya nükleer santralini işleten şirket ve Ukraynalı yetkililer de sorumluluklarını bağımsız formda yerine getirmeye devam edebilirler” denildi. Bunun, Viyana merkezli Memleketler arası Atom Gücü Ajansı’nın (UAEA) da santralde “vakitlice ve inançlı bir şekilde” inceleme yapmasına imkân tanıyacağı vurgulandı.
Ortak açıklamada Türkiye ve Avrupa Birliği’nin yanı sıra ABD, Almanya, Birleşik Krallık, Avustralya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Kanada, Hırvatistan, Kıbrıs Cumhuriyeti, Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Yunanistan, Macaristan, İzlanda, İrlanda, İtalya, Japonya, Letonya, Liechtenstein, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Karadağ, Hollanda, Yeni Zelanda, Kuzey Makedonya, Norveç, Polonya, Portekiz, Güney Kore, Moldova, Romanya, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç’in imzası bulunuyor.
G7 ülkelerinin geçen hafta yayımladığı ortak açıklamada da Rusya’dan Zaporijya nükleer santralinin tüm denetimini derhal Ukrayna’ya devretmesi istenmişti.
Çatışmalar kaygı kaynağı
Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya nükleer santrali, geçen Mart ayında Rus güçleri tarafından işgal edildi. Lakin santral hala Ukraynalılar tarafından işletiliyor.
Zaporijya nükleer santraliFotoğraf: Dmytro Smolyenko/Ukrinform/IMAGO
Bölgede son haftalarda ağırlaşan bombardımanlar, santrale yönelik telaşları de artırdı.
Santralin bulunduğu Enerhodar kenti dün de top ateşine gaye oldu. Tarafların birbirini sorumlu tuttuğu bombardımanda bir sivil hayatını kaybetti.
Ukrayna, Rusya’yı, bu santrali kullanarak bölgedeki Nikopol ve Marhanez üzere küçük kasabaları vurmakla suçluyor. Rusya ise Ukrayna’nın santrali insansız hava araçları, ağır top mermileri ve roketatarlarla vurduğunu tez ediyor.
Rusya’nın Viyana’daki milletlerarası örgütlerdeki temsilcisi Mihail Ulyanov, dün Tass haber ajansı tarafından yayımlanan açıklamalarında, UAEA müfettişlerinin bölgede inceleme yapabilmesi için “Ukrayna’nın santrale yönelik bombardımanlarına son vermesi” gerektiğini söyledi.
Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy, geçen Cumartesi günü yaptığı açıklamada, “Zaporijya nükleer santraline ateş açan ya da bu santrali kullanarak etrafa açan tüm Rus askerlerinin” Ukrayna güçlerinin “özel hedefi” hâline geleceğini belirtmişti.
DW,rtr,dpa,AP/CÖ,JD
