Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında ağır biçimde hissedilen tahıl ıstırabını aşmak üzere Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye’nin teşebbüsüyle kurulan tahıl koridorunda birinci sevkiyat muhtemelen yarın başlayacak. Mevzuya ait açıklama Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’dan geldi. Kalın, Kanal 7’ye verdiği mülakatta, hazırlıkların Pazar akşamına kadar tamamlanması ve Rusya tarafı ile hala müzakere edilen kimi pürüzlerin giderilmesi halinde birinci geminin Pazartesi sabahı Ukrayna’dan yola çıkacağını duyurdu.
Bu ortada Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın da, tıpkı bahisle ilgili Ukraynalı mevkidaşı Oleksiy Reznikov ve Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov ile telefonda görüştüğü açıklandı. Bakanlık’tan yapılan açıklamada, görüşmelerde, tahıl sevkiyatı hazırlıkları konusunda İstanbul’daki Müşterek Uyum Merkezi’nde yürütülen faaliyetlerle ilgili son durum hakkında görüş alışverişinde bulunulduğu bildirildi. Görüşmede, teknik çalışmaların tamamlandığı, idari hazırlık sonrasında sevkiyata en kısa müddet içerisinde başlanmasının planlandığı, Müşterek Uyum Merkezi’ndeki işçinin uyumlu ve iş birliği içinde çalışmasından duyulan memnuniyetin tabir edildiği bildirildi.
Fotoğraf: Efrem Lukatsky/AP/picture alliance
25 milyon ton
Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’ya yönelik saldırısından bu yana, Ukrayna limanlarında bulunan milyonlarca ton tahılın sevkiyatı, hem Ukrayna’nın limanlarını korumak üzere döşediği deniz mayınları yüzünden hem de Rusya’nın limanlardan çıkış yollarını bloke etmesi üzerine engelleniyor.
Ukrayna’daki silolarda yahut limanlardaki gemilerde kalan tahılın çıkarılması için Birleşmiş Milletler (BM) ile Türkiye arabuluculuk etmiş, yapılan müzakereler sonucu 22 Temmuz’da taraflar İstanbul’da bir Müşterek Uyum Merkezi kurulması konusunda mutabakat imzalamıştı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in bulunduğu Rus ve Ukraynalı heyetlerin İstanbul’da bir ortaya geldiği toplantılarda varılan uzlaşmaların sonrasında da kelam konusu Uyum Merkezi geçen hafta İstanbul’da açılmıştı. Rotanın güvenliğinden Rusya, Ukrayna, Türkiye ve Birleşmiş Milletler sorumlu. Ayrıyeten gemiler İstanbul Boğazı’ndan geçerken her seferinde denetim edilecek ve silah yahut askeri teçhizat taşımadığı mutlaklığa kavuşturulacak.
Tahıl Koridoru Muahedesi 22 Temmuz 2022’de İstanbul’da imzalanmıştıFotoğraf: Khalil Hamra/AP/dpa/picture alliance
Söz konusu muahede ile hem Rusya hem de Ukrayna, tahıl sevkiyatı için Karadeniz’de kurulan koridora hürmet göstereceklerini ve askeri müdahale yahut hücum düzenlemeyeceklerini taahhüt etti.
Tahıl koridoru muahedesinin imzalanmasının üzerinden şimdi 24 saat geçmeden Rusya, Odessa Limanı’nı vurmuş; bu durum tahıl sevkiyatının başlamasını geciktirmiş ve hatta mutabakatın büsbütün iptal edilme riskini doğmuştu.
Savaşın başlamasından bu yana tahıl ihracatçısı Ukrayna’da 25 milyon tondan fazla tahılın bloke edildiği belirtiliyor. Ukrayna dünya çapında buğday ve başka tahılları ihraç eden ülkeler sıralamasında önde geliyor.
Ukrayna tahılının bloke edilmesi ile bilhassa bu ülkenin tahılını kullanan yoksul ülkelerde ekmek ezası ve açlık tehlikesi başgösterdi. Azalan arz ile bütün dünyada besin fiyatları rekor yükseliş kaydetti. Savaşın başlamasıyla birlikte değerli güç ihracatçısı Rusya’ya pek çok yaptırım uygulanıyor. Rusya’nın doğal gaz ve öbür güç kaynaklarını kısmasıyla da güç fiyatları da rekor artış gösteriyor. Güç fiyatlarındaki artış global çapta enflasyonun da birtakım bölgelerde son 40-50 yılın doruğuna çıkmasına neden oldu.
AFP, DW / ETO, ET
