Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, OSTİm ve İVEDİK patlamaları ile ilgili mutlaklaşan davada karara itiraz etti. Yargıtay Ceza Genel Şurası, “İki farklı patlama tek hareket olarak görülmeli, tek ceza verilmeli” diyerek mahkumiyet kararlarını bozdu. 37 yıl 6’şar ay ceza verilen sanıkların cezası kararın akabinde yarı oranında düşecek.
Ankara’da 11 yıl evvel OSTİM ve İVEDİK Organize Sanayi Bölgeleri’nde birebir gün meydana gelen iki patlamada 20 çalışanın hayatını kaybetmesine ait davada tartışma yaratacak bir gelişme yaşandı. Patlamaya neden olan kusurlu oksijen tüplerini satan şirketin sahibi ile iki yöneticisi iki başka patlamadan ötürü 37 yıl 6’şar ay mahpus cezasına çarptırılmış, karar da onanmıştı. Fakat Yargıtay Başsavcılığı’nın itirazı üzerine Yargıtay Ceza Genel Konseyi, iki başka patlamayı tek aksiyon olarak kıymetlendirerek sanıkların cezasını bozdu. Yargıtay’ın bozma kararının akabinde üç sanık, iki farklı patlamaya karşılık sadece tek bir cürümden cezalandırılacak ve sanıkların cezaları yarı oranında düşecek. Öbür yandan sanıklardan birinin avukatının İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun avukatı olması da dikkat çekti.
Yargıtay’dan çıkan bu karar, Türkiye’de bir iş cinayeti davasını daha sanıklar lehine döndürdü: Ankara’nın organize sanayi bölgesi olan OSTİM ve İvedik’te 3 Şubat 2011 tarihinde, iki farklı işyerinde 8 saat ortayla yaşanan patlamalarda, 20 emekçi hayatını kaybetmiş, 46 kişi yaralanmıştı.
İki farklı patlamadan iki ceza verilmişti
Yapılan incelemede, oksijen yerine sıkıştırılmış doğalgaz basılan tüplerin yine oksijen doldurularak satılması ve kullanılması nedeniyle patlamanın meydana geldiği belirlendi. Patlamalara ait 19 bireye açılan davada, 2015 yılında karar çıktı. Ankara 10. Ağır Ceza Mahkemesi, patlamaya neden olan tüpleri iş yerlerine satan şirketin sahibi Kasım Ersoy ile sorumlu müdürü Burhan Koç ile Asgazsan şirketinin Sorumlu Müdürü Bahadır Esendik’i, “bilinçli taksirle birden fazla kişinin vefatına neden olmaktan” hatalı buldu. Bu sanıklar, iki farklı patlama nedeniyle iki sefer 18 yıl 9 ay olmak üzere toplam 37 yıl 6’şar aya mahkum edildi. Başka sanıklar ise beraat etti.
Kesinleşen karara başsavcılık itiraz etti
Kararın onanmasından sonra Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, sürpriz bir formda kanun faydasına bozma yoluna başvurdu. Başvuruyu görüşen Yargıtay Ceza Genel Şurası, 37,5’ar yıl mahpus cezası alan üç sanığa iki farklı patlama nedeniyle tıpkı hatadan iki kere ceza verilmesi istikametindeki kararı bozdu.
Yargıtay, olay günü iki patlama yaşanmasına rağmen sanıkların hareketlerinin tek taksirle birden fazla kişinin vefatına ve yaralanmasına neden olma cürmü olduğunu bildirdi. Kararda, talep yoğunluğundan yahut tüp sayısının azlığından ötürü evvelce doğal gaz doldurulup kullanılan oksijen tüplerine tekrar oksijen gazı doldurulmasını sağlayarak bu tüpleri patlamaların gerçekleştiği tabir edildi. Bu firmalarca kusurlu formda doldurulan tüplerin kullanılması nedeniyle sonucun meydana gelmesinin hatanın zarurî ögesi olmadığı öne sürülen kararda taksirli haksızlığın gerçekleşmesi için objektif itina yükümlülüğünün ihlâlinin kâfi olduğu kaydedildi.
Peki bundan sonra ne olacak?
Ankara 10. Ağır Ceza Mahkemesi, davaya yine bakacak. Dava kapsamında yaklaşık 3,5 yıl cezaevinde kaldıktan sonra tahliye edilen sanıkların cezası yarı oranında düşecek. Üç sanığa tek taksirle birden fazla kişinin vefatına ve yaralanmasına neden olma hatasından fakat 18 yıl 9’ar ay mahpus cezası verebilecek.
Öte yandan bu üç sanıktan tüplerin doldurulduğu şirketin genel müdürü olan Bahadır Esendik’in avukatının, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun da avukatlığını yapan Uğur Kızılca, beraat eden bir sanığın avukatının ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın avukatı Hüseyin Aydın’ın olması dikkat çekti.
“İş davalarında cezasızlık kültürü devam ediyor”
Ostim ve İvedik çalışanlarının ailelerin avukatı Murat Kemal Gündüz, yaşanan gelişmelerin akabinde iş cinayeti davalarında cezasızlık kültürünün motamot devam ettiğini söyledi. Ankara’nın, yani ülkenin başşehrinin ortasında bakanlıkların gözünün önünde yaşanan iş cinayeti ile ilgili idari ve yargısal makamların hiçbir kamusal kuruluşa ve kamu görevlisine kusur atfetmediğine işaret eden Gündüz, DW Türkçe’ye şunları söyledi:.
“Denetimle yükümlü bu kamusal yönetimlerin misyonlarını yapmaması sonucunda Ankara’nın orta yerinde; miadı dolmuş, günü geçmiş, yeterlilik evrakı olmayan sanayi tüpleri ile iş yeri açma ve bina ruhsatı olmayan iş yerlerinde doğalgaz dolum-satış lisansı olmaksızın ve doğalgaza uyumlu olmayan tüplerde, yasa dışı yapılan doğalgaz ticareti sonucunda bu iş cinayeti meydana gelmiştir. Personel ailelerinin 12 yıla yakın süren tüm sorumluların yargılanması temelli hak gayretine rağmen yargısal makamlar bugüne dek hiçbir kamusal kurum ve kuruluşa kusur atfetmemiş bulunmaktadır. Tüm müracaatlar sonuçsuz kalmıştır. Ölümlerin yaşandığı iş yerlerinin patronlarına dahi sorumluluk ve ceza verilmemiş, tek sorumlu kabul edilen yasa dışı gaz ticaretini yapan firma yetkililerine verilen cezalar da Yargıtay Ceza Genel Şurasının kararı ile yarı yarıya indirilmiştir. İş cinayeti davalarında cezasızlık kültürü motamot devam etmektedir.”
Alican Uludağ
