Türkiye, yeni yılda yargının gündemindeki birçok kritik dava ve soruşturmayı yakından takip edecek. Anayasa Mahkemesi, HDP hakkında açılan kapatma davasında kararını 2022 yılı içerisinde verecek. AYM’den çıkacak karar, 2023 seçimlerine gidilirken siyasette istikrarları değiştirebilecek. Öteki yandan Kobani davasında tutuklu yargılanan Selahattin Demirtaş ile Gezi-Çarşı davasında casusluk argümanıyla tutuklu olan Osman Kavala’nın tahliye edilip edilmeyeceği de yeni yılda netleşecek. Organize hata örgütü başkanı Sedat Peker’in Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) Türkiye’ye iade edilip edilmeyeceği takip edilecek hususların başında gelecek. Yargının Peker’den 10 bin dolar alan siyasetçi konusu ile Kolombiya ve Mersin Limanı’nda ele geçirilen kokainin alıcısının kim olduğu sorusunun üzerine gidip gitmeyeceği de yakından izlenecek.
Türkiye, 2021 yılında yargı alanında ağır bir gündemi geride bıraktı. Lakin 2022 yılının yargı açısından misal halde ağır geçmesi bekleniyor. DW Türkçe, bu nedenle yargıdaki kritik belgelere mercek tuttu.
Gözler HDP kapatma davasında
2022 yılında yakından takip edilecek belgelerin başında HDP kapatma davası geliyor. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, HDP’nin kapatılması istemiyle 17 Mart 2021’de dava açmıştı. Lakin Anayasa Mahkemesi, iddianameyi yetersiz bularak iade etti. Başsavcılık, bunun üzerine iddianameyi yenileyerek 7 Haziran’da bir sefer daha mahkemeye sundu.
İddianameyi kabul eden AYM, HDP’den yazılı savunma istedi. HDP, 5 Kasım’da AYM’ye yazılı savunmasını sundu. Bunun üzerine Yargıtay Başsavcısı Bekir Şahin, davaya ait temel hakkındaki görüşünü hazırladı. HDP artık bu görüşe karşı temel hakkındaki savunmasını hazırlıyor.
Bu savunmanın tamamlanmasının akabinde AYM Baş Raportörü, davanın aslına ait raporunu hazırlayacak. Başsavcı Şahin ve HDP yöneticileri belirlenecek günde kelamlı beyanlarda bulunacak. Bu süreçlerin tamamlanmasının akabinde 15 üyeli AYM, HDP’nin kapatılıp kapatılmayacağına karar verecek. Kapatma kararı için 10 üyenin oyuna muhtaçlık bulunuyor. Kapatmanın yanı sıra partinin malvarlığına el konulması; Demirtaş, Pervin Buldan ve Mithat Sancar’ın ortasında bulunduğu yaklaşık 500 HDP’li hakkında siyaset yasağı da isteniyor.
Karar seçimleri etkileyecek
HDP, şu an CHP ve YETERLİ Parti’nin başını çektiği Millet İttifakı’nın içerisinde yer almıyor. Lakin parti, örtülü olarak Millet İttifak ile birlikte hareket ediyor. İstanbul seçimlerini Ekrem İmamoğlu’nu kazanmasında HDP’nin ve Kürt seçmenin İmamoğlu’nu desteklemesi de tesirli olmuştu. Muhalefetin erken seçim ısrarına rağmen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, seçimlerin Haziran 2023’te yapılacağını söz etti. Cumhur İttifakı’nın ortağı MHP önderi Devlet Bahçeli, HDP’nin kapatılması için ısrar ediyor. AYM’nin vereceği mümkün bir iptal kararı, HDP’yi 2023 seçimlerinde denklem dışında bırakacak. Bu evreden sonra Kürt seçmenin hangi partiye yöneleceği seçimlerin sonuçlarında belirleyici olacak.
Demirtaş ve Kobani davası
Yargıdaki bir öbür gündem unsuru, Selahattin Demirtaş’ın tutuklu yargılandığı Kobani davası… Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde süren davada Demirtaş’ın yanı sıra Figen Yüksekdağ, Ayhan Bilgen, Sırrı Süreyya Başkan’ın ortasında bulunduğu 107 sanık yargılanıyor. AİHM’nin verdiği ihlal kararına karşın Selahattin Demirtaş’ın 4 Kasım 2016’dan bu yana süren tutukluluğuna son verilmedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “terörist” diyerek maksat gösterdiği Demirtaş’ın tahliye edilip edilmeyeceği de 2022’de izlenecek. Tekrar Figen Yüksekdağ’ın ortasında bulunduğu yüzlerce HDP’li siyasetçiyle ilgili davalar da yeni yılda görülmeye devam edilecek.
Osman Kavala tahliye olacak mı?
Yargıda krize neden olan bir öbür dava ise Osman Kavala oldu. Seyahat davasında beraat etmesine rağmen bu sefer casusluk argümanıyla tutuklanan Kavala hakkında AİHM’nin verdiği hak ihlali kararı uygulanmadı. Kavala, Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin ikazına karşın özgürlüğüne kavuşamadı. Erdoğan, AİHM’nin ve Avrupa Kurulu’nun kararının kendisini bağlamayacağını açıklamıştı. Kavala, şu an birleştirilmiş Seyahat ve Çarşı davasında “darbeye teşebbüs” ve “casusluk” argümanıyla yargılanıyor. Davanın görülmesine 2022’de devam edilecek.
Sedat Peker iade edilecek mi?
2021’de en çok gündem yaratan şahıslardan biri Sedat Peker olmuştu. Peker’in ortaya attığı savlar gündemi sarsarken, bununla ilgili yargının rastgele bir süreç başlatmaması tenkit konusu olmuştu. İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı, Peker’in ortasında bulunduğu 92 kişi hakkında dava açmıştı. Yeni yılda bu dava görülmeye başlanacak. Sedat Peker’in iktidarın yakın alaka kurmaya başladığı BAE’den iade edilip edilmeyeceği de netleşecek. Öte yandan yargı, Peker’in ortaya attığı tezlerle ilgili bir soruşturma yürütecek mi, bu soru da cevabını bulacak.
10 bin dolar alan siyasetçi
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun Peker’den ayda 10 bin dolar alan AKP’li siyasetçiyi açıklamaması, yargının da buna ait soruşturma başlatmaması da tartışma yaratmıştı. Kolombiya’da yakalanan ve Türkiye’ye gönderilecek 5 ton kokain ile Mersin Limanı’nda ele geçirilen 1,3 tonluk kokainin ardındaki uyuşturucu baronları da yeni yılda yargı tarafından deşifre edilmeyi bekleyen hususlar ortasında geliyor.
SBK ABD’ye mi, Türkiye’ye mi verilecek?
ABD’yi dolandırarak aldığı 133 milyon doları Türkiye’de akladığı sav edilen ve hakkında dava açılan Sezgin Baran Korkmaz, yakalandığı Avusturya’da tutuklu bulunuyor. ABD ve Türkiye, Korkmaz’ı Avusturya makamlarından istemişti. Korkmaz’ın hangi ülkeye iade edileceği sorusunun yeni yılda cevap bulması bekleniyor.
Öte yandan Sezgin Baran Korkmaz’ın siyasetçi, gazeteci, yargı üyeleri ve bürokratlarla girdiği karanlık bağların üzerine 2022’de gidilip gidilmeyeceği bilinmiyor. Sedat Peker, bir iş beşerinin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’yu ortaya sokarak Korkmaz yurt dışına kaçmadan evvel Korkmaz’a olan 45 milyon dolarlık borcunun silinmesini istediğini argüman etmişti. Tekrar Korkmaz, gazeteci Veyis Ateş’in kendisinden 10 milyon euro istediğini açıklamıştı. Sezgin Baran Korkmaz’ın sahibi olduğu lakin sonradan Cihan Ekşioğlu’nun satın aldığı Paramount Hotel’de birçok gazeteci, yargı üyesi, siyasetçi ve bürokratın fiyatsız kaldığı oraya çıkmıştı. Lakin yargı, bu bahisle ilgili rastgele bir isimli soruşturma başlatmadı.
Katliam davaları görülecek
2022 yılında birçok kıymetli dava ve soruşturma da sürecek. 2021 yılı ırkçı cinayetlere sahne olmuştu. Konya’da Dedeoğulları ailesinden 7 kişinin Mehmet Altun tarafından öldürülmesine ait dava 8 Şubat 2022’de devam edecek. HDP İzmir Vilayet Başkanlığı’nı basarak, çalışan Deniz Poyraz’ı katleden Onur Gencer’in davasının birinci duruşması ise 29 Aralık’ta görülecek. Yeni yılda davanın karara bağlanması bekleniyor. Yeniden İzmir’de üç Suriyeli gencin üzerine akaryakıt dökülerek yakılmasına ait olayın soruşturması da yakından takip edilecek.
Mehmet Ağar, Korkut Eken ve eski özel TİM’ci polislerin sanığı olduğu faili meçhul cinayetler davası, Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde sürecek.
Eski Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Melih Gökçek hakkında Gülen yapılanması üyesi olduğu savıyla süren soruşturmada ne karar verileceği yeni yılda aşikâr olacak. Ayrıyeten Gökçek hakkında başkanlığı periyodunda yolsuzluk yaptığı savıyla Mansur Yavaş’ın yaptığı kabahat duyurularıyla ilgili yargının ne karar vereceği de netleşecek.
Türkiye Barolar Birliği (TBB) Lideri Erinç Sağkan’ın Ankara Barosu Lideri olduğu periyotta Baro İdare Konseyi üyeleriyle birlikte Diyanet İşleri Lideri Ali Erbaş’a hakaret ettiği teziyle açılan davanın görülmesine devam edilecek.
Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş hakkında Sinan Aygün’e ilişkin TOGO Kuleleri’nin inşaatını mühürlemesi nedeniyle yapılan şikâyet üzerine başlatılan soruşturma takip edilecek.
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Lideri Ekrem İmamoğlu hakkında, eski Ordu Valisi Seddar Yavuz’a hakaret ettiği savıyla açılan davada, İmamoğlu’na 7 bin 80 TL para cezası verilmişti. Bu kararın istinaf süreci de yeni yılda tamamlanacak.
Alican Uludağ
© Deutsche Welle Türkçe