Aysel Tuğluk, bu memleketin en kibar, en yeterli niyetli ve uğraşlı siyasetçilerinden biriydi. On yıllar süren bir çatışmanın, haksızlıkların içinde büyümüş bir bayandı, istikameti daima barıştı. Ağabeyi Aytekin, 1977’de Elazığ Cezaevi’nde azapta öldürüldüğünde, Aysel Tuğluk 11 yaşını şimdi doldurmamıştı. Babasını da küçük yaşta kaybettiğinden, geriye bir annesi Hatun Hanım, bir de başka ağabeyi Alaattin kalmıştı. Aysel Tuğluk, büyüdüğü coğrafyada yaşananların kalp sızısıyla, insanların haklarını savunabilmek için avukat olmaya karar verdi. Sonra siyasete atıldı ve Türkiye’nin bir partisinin ve siyasi tarihimizin de birinci bayan eş lideri oldu. Demokratik Toplum Partisi’nin Ahmet Türk ile birlikte kurucu eş liderlerinden biriydi. Artık 2016 Aralık ayından beri Kandıra Cezaevi’nde tutuklu, milletvekilliği sırasında Demokratik Toplum Kongresi (DTK) eş lideri olarak yaptığı konuşmalar nedeniyle 10 yıl mahpus cezası almıştı. Bu müddet içinde, cezaevindeyken, en sevdiği, biriciği, annesi Hatun Hanım’ı kaybetti. Büyük acısı, annesinin cenazesine ve anısına yapılan ataklar ve hakaretlerle katmerlendi. O gün Aysel Tuğluk’un hayatında bir kırılma noktasıydı. Hayatı karardı, parıltısını kaybetti, zihni de bu karanlıkta gün geçtikçe bulanıklaşmaya başladı. Aysel Tuğluk’a demans teşhisi koyuldu. Gün geçtikçe hafızası ve bilişsel kabiliyeti körelmeye başladı. Ancak yargı Aysel Tuğluk’u hür bırakmadı, hâlâ da bırakmıyor.

Gazeteci Banu Güven
Tuğluk’un 25 yıllık arkadaşı, arkadaştan öte tahminen kardeşi üzere olan meslektaşı ve avukatı Reyhan Yalçındağ ile konuştum. Yalçındağ, “Aysel, annesinin cenazesinin linç edilmek istendiği gün öylesine sarsıldı ki, gözümüzün önünde güya elimizden kaydı, gitti” dedi. “Cemevinde yanındaydım. Annesini cezaevindeyken kaybettiğinden ötürü esasen çok üzgündü. Üzerine bu linç teşebbüsü geldi. Cenaze günü ben de oradaydım. Söyleyeyim, o gün birinin ölmemesi mucizeydi. Şöyle bir kalabalık düşünün: Bildiğiniz ortalama ırkçılar, HDP İzmir Vilayet Başkanlığı’nda öldürülen Deniz Poyraz’ın katili gibileri ya da geçen gün metroda bir bayana bıçakla saldırmaya çalışan adam gibileri. Bunlardan oluşan bir kümenin Aysel’in annesinin naaşına ve bize saldırmaya çalıştığını düşünün. Annesini defnedildikten sonra mezardan çıkartmak da istemişlerdi. Biz de buna müsaade vermeyelim diye Hatun Hanım’ın naaşını Dersim’e geri gönderdik. Bu olaydan sonra, Aysel’in adeta elimizden kaydığını gördük. Sonrasında da yas süreci hiç bitmedi. Gün geçtikçe ağırlaştı.”
Koğuş arkadaşları ve avukatları Aysel Tuğluk’ta vakitle önemli unutkanlıklar görmeye başladılar. Nisan 2021’de İzmit SEKA Üniversitesi’nden bir nörolog Alzheimer teşhisi koydu. Aysel Tuğluk daha 56 yaşındaydı! Sonra Kocaeli Tıp Fakültesi’nde, İsimli Tıp’ta aylarca muayene oldu. İsimli Tıp Heyeti’nin 9 doktoru de demans teşhisi koyup “Cezaevinde kalamaz” raporu verdi. Ancak tahliyesi için illa İstanbul’daki İsimli Tıp Kurumu Başkanlığı’nın raporu gerekiyordu. Reyhan Yalçındağ, İstanbul İsimli Tıp Kurumu Başkanlığı’nın, Kocaeli Üniversitesi’nde aylar süren muayene sonucunda çıkan raporuna karşılık, yalnızca 5 dakikada “Demans değil” raporu verdiğini anlattı. Raporda “… dikkati, hesaplaması, muhakemesi, soyutlaması üzere bilişsel fonksiyonları kendini makûs gösterme eforu nedeniyle sağlıklı değerlendirilemedi” yazıyordu! Aysel Tuğluk, Adalet Bakanlığı İsimli Tıp Kurumu Başkanlığı’na nazaran, birtakım soruları da taammüden yanlış cevaplamaya çalışmıştı. Sonuç: Aysel Tuğluk’un “Hayatını yalnız idame ettirebileceğine” karar verildi! Avukatı ve arkadaşı Yalçındağ, Türkiye İnsan Hakları Vakfı’na (TİHV) başvurdu. Vakıf’tan nöroloji, psikiyatri ve isimli tıp uzmanı üç doktorun raporunda, İsimli Tıp Kurumu Başkanlığı’nın raporuna itimat edilmemesi ve Aysel Tuğluk’un bir an evvel uzman ve bağımsız bir sıhhat kuruluşuna sevk edilmesi istendi. Aysel Tuğluk, Kobani evrakı olarak bilinen davaya bakan Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi tekrar rapor isteyince, lakin geçen hafta İzmit SEKA Hastanesi’ne sevk edildi.
Şimdi yapılması gerekenler açık: Rapor nasıl çıkacak bilinmez, ancak iki hastanenin daha evvel verdiği demans raporları ışığında bile İnfaz Savcılığı Aysel Tuğluk’u özgür bırakabilir, bırakmalıdır. Aysel Tuğluk’un her halükârda bağımsızlığından ve yetkinliğinden kuşku duyulmayacak bir sıhhat kuruluşunda muayene edilmesi sağlanmalıdır. Anayasa Mahkemesi de Mart 2020’den bu yana önünde olan belgeyi bir an evvel karara bağlamalıdır.
“Aysel hiçbir vakit vurdumduymaz olamazdı. Çok duygusaldı. Kendini her hususta, her sorunun tahlilinden sorumlu hissederdi. Olaylardan derinden etkilenirdi. Çok hassas bir kalbe sahip olduğundan da bunlar başına geldi” diyor arkadaşı Reyhan Yalçındağ.
Aysel Tuğluk güzel bir insan. Aysel Tuğluk büyük haksızlıklar yaşamış bir insan. Aysel Tuğluk bu haksızlıkların sonunda süratle ilerleyen bir hastalığın pençesine düşmüş bir insan. Artık yalnız kalamayacak durumda. Bir an evvel ağabeyi Alaattin ve yeğenine kavuşması, yaralarının ailesi ve yakınları tarafından sarılması gerekiyor.
Bu azabın bir an evvel bitmesi gerek. Aysel Tuğluk, Mehmet Emin Özkan üzere hasta tutsaklara siyasi saikle rapor veren tabiplere de ettikleri Hipokrat Yemini’ni hatırlatmak gerek.
Banu Güven
© Deutsche Welle Türkçe