Osman Kavala, gözaltına alındığı 18 Ekim 2017 yılından bu yana,4 yılı aşkın müddettir keyfi bir formda mahpusta tutuluyor. Bugüne kadar hakkında verilen bir beraat, ikisi tıpkı evraktan olmak üzere üç tahliye kararına karşın, mahpustan çıkarılmaması için elden ne geliyorsa yapılmakta. Özetle, Gezi’yi organize etmekle suçlanmıştı, beraat etti, tahliye kararının çabucak akabinde, Silivri Cezaevi’nden çıkmadan, daha evvel tahliye edildiği darbe teşebbüsü evrakından süratle gözaltına alınıp tutuklandı. Ne var ki, aranan kabahat 2 yıldır bulunamamıştı. Hasebiyle bu evraktan ikinci defa tahliyesine karar verildi. Cumhurbaşkanı mahpusta kalmasını istediği ve bunu açıkça lisana getirdiği için, bu kere Oman Kavala’ya casusluk cürmü biçilmek istendi. Baktılar ki, bu iftira da sırıtıyor ne olur ne olmaz diye Seyahat evrakını, hem de Çarşı belgesiyle birleştirerek tekrar açtılar. Bütün bunlar olurken, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) de tam da İnsan Hakları Günü olan 19 Aralık 2019’da verdiği kararla, Kavala’nın kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine hükmetti ve derhal özgür bırakılmasını istedi. Mahkeme Kavala’nın tutukluluğunun türel değil, siyasi saik taşıdığını vurguladı. Bu çok yanlışsız bir tespitti.
Erdoğan açıkça söyledi
İlk beraat kararından sonra Erdoğan ne demişti? “Bunlar önemli manada perde gerisinde Soros tipi kimi ülkeleri ayaklandırmak suretiyle oraları karıştıran tipler vardır. Onun da Türkiye ayağı malum içerdeydi ve bir hareketle dün onu beraat ettirmeye kalktılar. Onlarla bir arada diğerleri da bu işin içerisinde.” Türkiye’de hakkıyla gazetecilik yapanlar Cumhurbaşkanı’nın yanına yaklaştırılmadığından, kimse Erdoğan’a “Bunlar dedikleriniz kimler? Onlarla bir arada öbürleri kim? Kim ne hareket yaptı? Kavala’nın tutuklanması için siz mi talimat verdiniz? Sizinkiler kimler pekala? Yargıda neler olmakta?” diye soramadı.

Banu Güven
Türkiye, Osman Kavala hakkındaki AİHM kararını uygulamadığı, yani Kavala’yı özgür bırakmadığı için, artık Avrupa Kurulu nezdinde yaptırımlarla karşılaşacak. Avrupa Kurulu’nun Bakanlar Komitesi, uzun müddettir Türkiye’yi AİHM’nin bağlayıcı kararını uygulamazsa ihlal prosedürü başlatılacağına dair uyarmaktaydı. Bakanlar Komitesi 30 Kasım’da toplanacak. Bu kademeden sonra Türkiye yükümlülüklerini yerine getirmemekte ısrar ederse, Türkiye’nin üyeliğinin askıya alınmasından, Avrupa Kurulu’ndan ihracına kadar uzanan sonuçları olabilecek bir yaptırımlar süreci başlayacak.
Hak savunucuları da sürecin yakın takipçisi. Memleketler arası Af Örgütü’nün Avrupa Yöneticisi, eski BM raportörü Nils Muiznieks, Avrupa Kurulu ülkelerinin liderlerine açık bir mektup gönderdi. Muiznieks bu mektubunda, “Türkiye’nin AİHM’in bağlayıcı kararını uygulamayı reddetmesinin Avrupa’nın insan hakları sisteminin bütünlüğüne yönelik önemli bir tehdit olduğunu” söyledi, “Bir ülkenin Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi yeterince sahip olduğu yükümlülüklerini bu kadar hiçe saydığı bir durumda, Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi ihlal prosedürünü başlatmak zorundadır” dedi.
Kavala’nın haklılığı ortada
Peki bu durum Erdoğan’ı endişelendirmiyor mu? Erdoğan’ın 27 Ekim’de Azerbaycan’dan dönerken, uçakta, yanına yaklaştırılan gazetecilerin sorabildikleri soruya verdiği yanıt şöyleydi: “Biz bildiğimizi okuruz. Kurul bildiğini mi okur, okusun. Onlar ne okuyor, dinleriz, görürüz. AİHM’inkini de, Konsey’inkini de dinleriz. Dinledikten sonra da biz üzerimize düşeni yaparız. Gereği neyse bunu yapacağız. Ben, Türkiye Cumhuriyeti’nin Cumhurbaşkanı olarak bu makamda bulunduğum sürece üzerime düşen vazifesi dört dörtlük yaparım. Sanki şu ne der, bu ne der, bunlara hiç bakmam. Benim aldığım terbiye bu, yetişme biçimim bu. Ölene kadar da motamot bu istikamette devam ederim, devam edeceğim.”
Anlayacağınız fazla ümit yok. 26 Kasım’da gözaltına alınışının üzerinden tam 1500 gün geçmiş olan Osman Kavala’nın da, eşi Prof. Dr. Ayşe Buğra’nın da, onlar üzere türlü halde hak gaspına uğrayan milyonların da artık adalete inancı yok. Osman Kavala en son açıklamasında, “Bu kaideler altında adil bir yargılama yapılmasına imkân kalmadığından, bundan sonra duruşmalara katılmamın ve savunma yapmamın anlamsız olacağına inanıyorum” demişti. Ne kadar haklı olduğu ortada değil mi?
Erdoğan’ın daha evvel birçok hak ihlalinde geri adım attığını gördük. Hatırlayın, Erdoğan İzmir’de tutuklanan ABD vatandaşı Rahip Brunson ile ilgili “Bu can bu vücutta, bu yoksul bu misyonda olduğu sürece o teröristi alamazsınız”demiş, Almanya vatandaşı da olan gazeteci Deniz Yücel’in iadesi konusunda da, “Hiçbir surette olmayacak, ben bu makamda olduğum sürece asla” diye konuşmuştu. Brunson Trump’ın ekonomik yaptırımları, Yücel de Alman hükümetinin yaptırım adımları ve müzakeresiyle özgür kalmıştı. Avrupa Konseyi’nin yaptırım sürecinin süratle benzeri bir sonuç doğurur mu, Erdoğan’ı “ölümüne” dediği yoldan döndürür mü? Cumhurbaşkanının o günkü risk algısı ve çıkar hesabına bağlı olarak göreceğiz.
Banu Güven
©️ Deutsche Welle Türkçe